Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (KMÜ) tarafından düzenlenen 2. Uluslararası Türkçe Konuşan Öğrenciler Kongresinin ikinci gününde Ali Şîr Nevâi Oturumu adı verilen oturumda Ahmet Çiftçi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi), Vüsal Rüstemov (Azerbeycan Bakü Coğrafya Enstitüsü), Filiz Furtana (Uşak Üniversitesi) bildirilerini sundular. Başkanlığını Yrd. Doç. Dr. Murat Yıldız’ın yaptığı oturuma KMÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kemal Esengün ve Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Prof. Dr. Turan Karataş da katıldı.

Kaotik Sinyallerin Gözlemlenmesi

Kongrenin fen bilimleri alanında gerçekleştirilen çok az sayıdaki bildirilerden biri oma özelliğini taşıyan “Van der Pol Osilatörünün Kaotik Sinyalleinin Gözlemlenmesi” başlıklı sunum Ahmet Çiftçi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi) tarafından gerçekleştirildi. 

Teknik bilgilerden oluşan sunumunda Çiftçi’nin, kaos kavramının tanımını yaparken “Kaos düzensizliğin düzenidir. Düzen düzensizliği yaratır.” ifadelerini kullanması katılımcıların ilgisini çekti. Salonda bulunun felsefeciler tarafından kaos konusu gündeme getirilerek tartışmaya açıldı.

Coğrafi Bilgi Sistemleri ve 3D Modelleme

Vüsal Rüstemov (Azerbaycan Bakü Coğrafya Enstitüsü), sunumunda coğrafi bilgi sistemlerinin tıptan mühendisliğe ve belediyecilik faaliyetlerine kadar çok geniş bir alanda kullanıldığını söyledi. Coğrafi bilgi sistemlerinin faydaları hakkında da bilgiler veren Rüstemov, “Sistem, bilgi akışını hızlandırır, iş verimliliğini artırır, zaman kaybını önler. Ayrıca güncelleme konusunda kolaylık sağlar.“ diye konuştu.

Coğrafi bilgi sistemlerinin en önemli bileşeninin 3D Modellemesi olduğunu belirten Vüsal Rüstemov bu modellemenin eğim, bakı ve yüzey alanı hesaplamaları başta olmak üzere birçok alanda kullanıldığını ifade etti. Azerbaycan üzerinden çalıştığı örnek araştırmalarını katılımcılarla paylaştı.

KMÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kemal Esengün’ün yönelttiği “Azerbaycan’da coğrafi bilgi sistemleri en çok hangi alanlarda kullanıyor?” sorusunu Rüstemov şöyle cevaplandırdı: “Ülkem bu alanda biraz zayıf. Sadece kadastro alanında kullanılıyor fakat kullanım alanının gelişmesi için çalışmalar yapılıyor.”

Sezai Karakoç Şiirlerinde Tabiat ve Kültür Unsurları

Filiz Furtana (Uşak Üniversitesi) bildirisinde Sezai Karakoç’un sanat anlayışı hakkında bilgiler vererek Onun “İnsanı anlamanın yolu doğadan geçer.“ sözüne de atıfta bulundu.

Karakoç’un şair tanımlamalarında tabiattan faydalandığına dikkat çekti. Furtuna, Sezai Karakaoç’un tabiat unsurlarına şiirlerinde bolca yer verdiğini örneklerle gösterdi. Karakoç’un özellikle “bülbül, zeytin ve nar” unsurlarını şiirlerinde sıkça kullandığına dikkati çekti.

AHMET YÜKNEKÎ OTURUMU

Kongrenin ikinci gününün Ahmet Yüknekî oturumunda ise Mehmet Ali Abliz (Pekin Merkezi Milliyetler Üniversitesi),Rafilena Şemsiyeva (Tataristan Kazan Federal Üniversitesi), H. İbrahim Özden (KMÜ) ve Merve Yüksel (Trakya Üniversitesi) bildirilerini sundular. Oturumun başkanlığını Yrd. Doç. Dr Mehmet Kurt yaptı. Oturuma Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Prof. Dr. Turan Karataş ve Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nihat Öztoprak da dinleyici olarak katıldı.

19. Yüzyıldaki Uygur Edebiyatı

Mehmet Ali Abliz (Pekin Merkezi Milliyetler Üniversitesi) sunumunda 19. yüzyıl Uygur edebiyatının hem eser sayısı hem çeşitliliği açısından zengin bir dönem olduğunu kaydetti. Abliz, bildirisinde dönemin 28 yazarının değerlendirildiğini ve incelenen destanların 250 bin beyitten fazla olduğunun tespit edildiğini söyledi.

Mehmet Ali Abliz dönemle ilgili eserlerin modern Uygurcaya çevrilmesi gerektiğini belirterek, “Bu takdirde eserlerin tanınırlılığı artacaktır.“ dedi.

Modern Kuran Çevirileri

Rafilena Şemsiyeva (Tataristan Kazan Federal Üniversitesi) sunduğu bildirisinde Modern Kuran çevirilerinin dil özelliklerini ayrıntılı bir şekilde katılımcılarla paylaştı. Tatar halkının Müslüman olduğunu vurgulayarak, halkın milli kültürü hakkında da bilgiler verdi.

Şemsiyeva, Tatar dilindeki edebiyat türlerine de değinerek, “Ruhani Edebiyat” olarak adlandırılabilecek bir türün bulunduğuna dikkat çekti.

Türkçede Eş Anlamlılık

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinde yüksek lisans yapan H. İbrahim Özden eş anlamlılığın tanımı üzerinde durdu ve eş anlamlı sözcüklerin her bağlamda aynı anlamı karşılayamayacağını dile getirdi.

Özden, tabu sayılan sözcüklerin ise Türkçede örtmece olarak adlandırılarak farklı biçimlerde kullanıldığını belirtti. Kaba ve uğursuz sayılan kelimelerin yerine örtmece yoluyla başka sözcüklerin kullanıldığını söyleyen Özden, “Örneğin ölmek yerine ‘Hakkın rahmetine kavuşmak’ ifadesini tercih ederiz.”  dedi.

Türk Müziğinde Dil Sözcüğünün Kullanımı

Merve Yüksel’in (Trakya Üniversitesi) Türk müziğinde “dil” sözcüğünün kullanıldığı eserler hakkında yaptığı araştırması renkli sunumuyla dikkat çekti.

Yüksel sunumunda geçmişten günümüze Türk Sanat Müziği, Arabesk, Türk Halk Müziği ve pop müzik parçalarında “dil” sözcüğünün kullanıldığı bölümleri dinleyicilerle paylaştı.