Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Birimi Basın Bildirisi No: 38 23.04.2011
1950-1960 yılları arasında Maliye Bakanlığı yapan ve idam edilmesi halâ tartışılan Hasan Polatkan’ı anlatan kitap yayınlandı. Karaman Bilim ve Araştırma Merkezi’nin henüz bir ay önce yayınladığı kitap, çok kısa bir süre içinde bilim ve medya camiasında büyük etki oluşturdu.
Atiye Emiroğlu’nun Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans tezi olarak kabul edilen kitapta, Hasan Polatkan’ın hayatı ve faaliyetleri ayrıntıları ile anlatılıyor. Tarihin sisli zamanlarına ışık tutan kitapta, çok önemli tarihi belgeler de sunuluyor.
Kitapta Hasan Polatkan’ın ailesi, iş hayatı, Demokrat Partinin kurulması ve yükselişindeki etkisi, Çalışma ve Maliye Bakanı olması, ihtilal öncesi dönem, maliye politikaları ve Yassıada’daki yargılanma süreci, okuyucuları derin düşüncelere yönlendiriyor.
Demokrat Partinin kurucularından olan Adnan Menderes ile 1946’dan 1960 darbesine kadar omuz omuza çalışan Hasan Polatkan, 15 Eylül 1961’de alınan karar sonucunda kader arkadaşları Adnan Menderes ve Fatin Rüştü Zorlu ile birlikte idam cezasına çarptırılmıştı. Bu sürece gelinceye kadarki dönemin bilinmeyen yönlerini delilleri ile ortaya koyan çalışma, okuyucuların zihninde o dönem hakkında neredeyse soru işareti bırakmıyor.
Türkiye’yi kalkındırmak için Polatkan’ın titizlikle hazırladığı maliye politikalarına da yer verilen süreçte, dönemin siyasi gelişmelerini yaşayan Hüsamettin Cindoruk, Hasan Polatkan’ın eşi Mutahhara Polatkan gibi önemli isimlerle söyleşilere de yer veriliyor. Ayrıca 1960 darbesi sonucu Polatkan’ın yargılanması, savunma metni gibi değerli tarihi belgeler, o döneme ışık tutuyor.
Kitapta Polatkan’ın eşi Mutahhara Hanım, eşinin okul hayatında başarılı bir insan olduğunu şu cümlelerle anlatıyor: “Yüreği çok yufkaydı, insanların acılarına tahammül edemezdi. Önce Tıbbiyeye girmiş, bakmış ki orada kesiyorlar, kanatıyorlar. Dayanamamış, Mülkiyeye geçmiş. Hasan’ın aldığı yüksek notları Mülkiye tarihinde bir daha alan olmamıştır.”
Polatkan’ın nazik, anlayışlı, neşeli bir insan olduğu, hayatının hiçbir döneminde kötü alışkanlıkları olmadığını anlatan Mutahhara Hanım, kitapta eşi için şu açıklamaları yapıyor: “Ailemizle birlikteyken şakalar yapan, neşeli bir insandı. Ablama çok takılırdı. Operaya giderdik, O arabanın camlarını kapatıp operadaki sanatçıları taklit ederdi. Çok çalışkandı. Hasan’a niye o kadar çalıştığını, sanki altın madalya takılacağını mı zannettiğini sorduğumda “bizim altın madalyamız bir keçiboynuzundan ibaret” derdi. Ve boynuna takılan madalya 16 Eylülde takılan ilmek oldu..!”
Hüsamettin Cindoruk, Polatkan için kitapta “Ben Hasan Polatkan’ın Yassıada’da avukatlığını yaptım. Türk devlet adamları içinde en ciddi, en ağırbaşlı olanlardan biridir. Polatkan’ın idamı, Türkiye Cumhuriyeti için büyük bir kayıptır” açıklamasını yapıyor.
1961’de Hasan Polatkan’ı yargılayan mahkemenin başkanı Salim Başol, savunma yapması için Polatkan’ı kürsüye çağırır. “Savunman kaç sayfa?” diye sorar. Uzun bir çalışmadan sonra savunmasını oluşturan Polatkan bu soruya “müsvedde halinde olduğu için bilmiyorum, ama henüz mahkemenin bitmesine 10 dakika var, bu sürede bitmez sanırım” der. Başol’un sert bir ses tonuyla söylediği “öyle şey olmaz, kısa kes, az konuş” sözleri, yazar Atiye Emiroğlu’ya göre; cezanın henüz dava başlangıcında verildiğinin bir işaretidir.
Kitapta, Yassıada’daki mahkemelerde ceza alanların listesi de ayrıntısı ile verilmektedir. Ölüm cezasına çarptırılan Cumhurbaşkanı Celal Bayar başta olmak üzere 14 kişi içerisinden sadece Menders, Zorlu ve Polatkan’ın ölüm cezasının gerçekleştirildiği açıklanmaktadır.
Hasan Polatkan’ın ölmeden önce söylediği söz etkileyicidir: “Karıma, anneme, kardeşlerime ve çocuklarıma söyleyin, ben suçsuzum. Allah’a ve vicdanıma güveniyorum.”
Tarihin sisli zamanlarını aydınlatan bu kitabın dağıtımı, Nobel Yayın Dağıtım ile tüm Türkiye geneline yapılıyor. Kitaptan yararlanmak isteyenler universitebulteni@gmail.com e-posta adresinden veya 0(338) 2262017 telefon numarasından yetkililere ulaşabiliyorlar.
