Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinde (KMÜ) “Karaman İli Toprak Numunelerinin Termolüminesans (TL) Özelliklerinin İncelenmesi ve Tuzak Parametrelerinin Hesaplanması” konulu bir araştırma gerçekleştirildi.

Kamil Özdağ Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Erdem Uzun tarafından yürütülerek KMÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonunca desteklenen araştırmayla Karaman toprağındaki radyoaktif özellikler mercek altına alındı.

Bölgenin Doğal Radyoaktivite Yapısı Araştırıldı

Proje ile Karaman’ın Ayrancı ilçesinde Ayrancı-Karapınar bölgesine kurulacak olan termik santral ve Karaman’a yaklaşık 100 km mesafede kurulacak olan Mersin-Akkuyu nükleer reaktörü gibi iki farklı tesisin kurulmasından önce bölgenin doğal radyoaktivite yapısının tespit edilmesi amaçlandı. Yapılan tespitlerin ardından elde edilen sonuçlar ilerleyen yıllarda bölgede tesislerin kurulması ve bu tesislerde yaşanacak olası bir kaza durumunda çevreye yayılan radyoaktif atıkların gözlemlenerek karşılaştırma yapılmasını sağlayacak. Böylece yapılan çalışma daha sonra gerçekleştirilecek araştırmalara referans olacak.

Karaman 48 Bölgeye Ayrılarak Toprak Numuneleri Alındı

Proje kapsamında Karaman ili 48 bölgeye ayrılarak her bir bölgeden, bölgenin tamamını temsil edecek geometride toprak numuneleri toplandı ve radyasyon dozlarının ölçülmesinde yaygın olarak tercih edilen TL (termolüminesans) yöntemi kullanılarak toplanan örneklerde birikmiş olan radyasyon dozunun ölçülebilirliği araştırıldı.  

Örneklerdeki radyasyon doz analizinin yapıldığı araştırma sonucunda elde edilen yüksek feding (sönümlenme) oranları göz önünde bulundurularak ilerleyen dönemlerde de radyasyon doz ölçümleri yapılabilecek.

“Radyasyon, denetimli bir biçimde kullanılmalı”

Yrd. Doç. Dr. Erdem Uzun günümüzde son derece yaygın kullanım alanına sahip olan nükleer teknolojilerin uygulanmasında dikkat edilmesi gereken en önemli faktörün canlı ya da cansız maruz kalınan radyasyon dozunun kontrol altında tutulması olduğunu belirterek,  “Radyasyona maruz kalan canlı ya da cansız, tüm çevrenin radyasyon güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli ölçümlerin yapılması ve radyasyonun denetimli bir biçimde kullanılması çok büyük önem taşımaktadır.” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Uzun, gerçekleştirilen araştırmayla ortama önceden bilinçli olarak radyasyon detektörleri yerleştirmeden de Karaman il sınırları içerisindeki toprak örnekleri kullanılarak doğal ya da yapay yollarla etrafa yayılan radyasyon dozlarının ölçülebileceğinin ortaya çıkarıldığını ifade etti.