Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (KMÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu tarafından “Adli Tıp Vakalarına Yaklaşım ve Cezai Yaptırımlar” konulu seminer düzenlendi. Adli Tıp Uzmanları Zafer Liman ve Uğur Kayhan tarafından verilen semineri Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Metin Sezer, öğretim elemanları ve öğrenciler takip etti.
Yaşlı İstismarı ve Tıbbi Uygulama Hataları
KMÜ Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Konferans Salonunda gerçekleştirilen seminerde ilk olarak söz alan Karabük Adliyesi Adli Tıp Uzmanı Dr. Zafer Liman, yaşlı istismarı ve suçun ihbar edilmemesi ile yardımcı sağlık personeli için malpraktis konularında bilgilendirme yaptı. Uzman Dr. Liman, çocuklar ve yaşlılara yönelik istismarlarda her iki grubun da savunmasız, ihtiyaçlarını gidermek konusunda başkalarına muhtaç ve çoğunlukla şikayet kabiliyetinden yoksun oldukları için en çok istismara uğrayan grubu oluşturduklarını söyledi.
Uzm. Dr. Zafer Liman, Türkiye’de istismar konusunda sağlık çalışanlarının vakaları rapor etmemesi ve bu konuda bilinçsiz davranması, mağdurun istismarı reddetmesi, istismara uğrayanların utanç duyması ya da korkarak şikayetten kaçınması gibi durumlar nedeniyle gerçek istatistiklere ulaşılamadığını belirtti. Dr. Liman, istismarın aile ve yakınların yanı sıra hastane ve bakımevi çalışanları dahil herkes tarafından yapılabileceğinin altını çizerek istismar belirtileri hakkında açıklamalarda bulundu.
Fiziksel ve cinsel istismar ile ihmal kapsamındaki istismarda delillerin gözle görülebilirken diğer pekçok istismarda delillerin bulunmadığına dikkat çeken Dr. Zafer Liman, “Sağlık çalışanları istismarlar konusunda son derece şüpheci davranmalıdırlar. Çünkü Türk Ceza Kanununun 279’uncu maddesi gereği sağlık mensupları, görevleriyle bağlantılı olarak şüphelendikleri vakaları bildirmezlerse bir yıla kadar hapis cezasıyla yargılanırlar.” dedi.
Uzm. Dr. Zafer Liman, yardımcı sağlık personeli için malpraktis adı verilen tıbbi uygulama hatalarına da değinerek bu hataların yüzde 41,6’sının hekimler, yüzde 47,7’sinin ebeler, yüzde 10’unun da diğer sağlık çalışanları tarafından gerçekleştirildiğini belirtti. Acil tıp teknikerleri ve paramedikler tarafından yapılan en yaygın tıbbi uygulama hatalarının olay yerine geç gelme, hastayı sedyeden düşürme, yanlış tanı ve tedavi, oksijen tüpünü doldurmayı unutma, EKG cihazını şarj etmeme gibi hatalar olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Liman, vatandaşlar tarafından sağlıkçılara yönelik şikayetlerin her yıl iki kat artarak devam ettiğini ve şikayetlerin yüzde 22’sinin de ceza ile sonuçlandığını dile getirdi.
Çocuk İstismarı ve Olay Yeri
Seminerin ikinci konuşmacısı olan Karaman Adliyesi Adli Tıp Uzmanı Dr. Uğur Kayhan ise çocuk istismarı ve olay yeri konusunda bilgiler vererek çocuk istismarında mağdurların yüzde 5 ila 10 oranında hayatlarını kaybettiğini, kalanların ise çoğunluğunda davranışsal gerilik ve psikososyal rahatsızlıklar meydana geldiğini ifade etti. Dr. Kayhan, cinsel istismarların yarısının hiçbir bulgu vermediğini dile getirerek en çok 3 ila 10 yaş arasındaki çocukların istismara uğradığını söyledi.
Dr. Uğur Kayhan, olay yerine gelen 112 çalışanlarının dikkat etmesi gereken hususlara da açıklık getirerek “112 çalışanları, gittikleri yerin adli olup olmadığını hemen anlamalı ve delillerin ortadan kaybolmaması için azami dikkat göstermelidirler. Bu yüzden olay yerini ya fotoğraflamalı ya da ayrıntılı biçimde tasvir edebilmelidirler. Olay yeri delilini değiştirme, yok etme ya da gizleme Türk Ceza Kanununun 281’inci maddesi gereği suçtur ve kamu görevlisi için bu ceza iki katına çıkmaktadır.” dedi.
Seminer, soruların cevaplanması ve plaket takdiminin ardından sona erdi.