Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Birimi Basın Bildirisi No: 74                  12.05.2011

Türk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi’nde yapılan 1. Uluslararası Türkçe Konuşan Öğrenciler Kongresi’nde “Geçmişten Geleceğe Türkçe Konuşuluyor” konulu bildiri sundu.

12-14 Mayıs 2011 tarihleri arasında Karaman’da 26 farklı ülkeden gelen katılımcının, Türkiye’den 24 ayrı üniversiteden katılan 113 üniversiteliye Türkçenin günümüze kadar gelişimi hakkında bilgi veren Akalın’ın konuşması, TRT Avaz kanalı ile Türkiye’nin yanısıra Kafkasya ve Balkanlar’da da canlı yayında izlendi.

Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın’ın bildiri sunduğu kongreye Azerbaycan, Almanya, Estonya, Çin, Kırgızistan, Gürcistan, Japonya, İsveç, Polonya, Ukrayna, Dağıstan ve Kosova’dan gelen genç bilim insanları bildirileri ile katılırken, Bosna Hersek, Yemen, Suriye, Arnavutluk, Afganistan, Hindistan, Litvanya, Moğolistan, Kırım, Slovakya, Rusya, Belarus, Makedonya ve Özbekistan’dan gelen öğrenciler dinleyici olarak katıldılar.

Yurt içinden Ahi Evran, Aksaray, Ankara, Balıkesir, Çukurova, Ege, Erciyes, Fırat, Hacettepe, Gazi, Kırıkkale, İstanbul, Erzincan, Marmara, Mersin, Mimar Sinan, Niğde, Ondokuz Mayıs, Ordu, Selçuk, Siirt, Trakya, Uludağ ve Uşak Üniversiteleri olmak üzere toplam 24 üniversiteden öğrenci de Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın’ı ilgi ile dinledi.

Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Haluk Akalın, böyle bir kongrenin düzenlenmesinin Türk dili için önemli bir ilerleme olduğunu vurguladı.  Türkçenin söz varlığını günümüze kadar taşıyan Divan-ı Lûgat-ı Türk, Kaşgarlı Mahmut, Evliya Çelebi ve diğer edebiyatçıların katkıları ve eserleri hakkında bilgi verdi.

Tarihsel akış içinde 20 dil akımı olduğunu ve Türk dilinin kolu olarak 20 ayrı dil akımının gerçekleştiğini belirten Akalın, söz varlıklarının Kaşgarlı Mahmut, Kırgızlar, Karahanlılar gibi Türkler tarafından derlenerek çok değerli sözlükler oluşturulduğunu anlattı. Akalın “Orhun yazıtları ile yazı dili başlar. Orhun yazıtlarında her bakımdan gelişmiş, köklü bir dil bulunur. Uygurlar, bilimsel eserler veren Türk toplumu olarak tarihe geçmiştir. Uygurlar’ın kendi dilleri ile bilimsel yayın yapmaları, dil açısından önemli bir gelişmedir” dedi.

Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, Kaşgarlı Mahmut ve 12 hayvanlı takvim hakkında da bilgi verdi. Kaşgarlı Mahmut’un, 1000 yıl öncesindeki konuşma dilini günümüze kadar aktaran bir sözlük oluşturmasının önemini vurguladı. 12 hayvanlı takvimin de Türklere ait olduğunu ve Kaşgarlı Mahmut’un günümüze kadar ulaşan yayınlarında bunun ispatlandığını belirtti.

Konuşmasında Evliya Çelebi’nin 400.ncü doğum yıldönümünün önemine de dikkat çeken Akalın, en ünlü ve en renkli Türk simalarından olan Evliya çelebi’nin yeni yazıyla 8000 sayfadan oluşan gezi yazılarının TDK tarafından da yayınlandığını ifade etti.

Türk topluluklarında kullanılan terimlerde benzerlik ve farklılıklara örnekler veren TDK Başkanı Akalın, söz varlığının ortaya konmasında TDK yayınlarının veri tabanı oluşturduğunu vurguladı. Akalın “Türkçe, yaygınlık açısından dünya genelinde 5.nci sırada bulunuyor. 12 milyon kişi Türkçe konuşuyor. 37 ülkede Türkiye Türkçesi nüfus sayımlarına girmiş bulunuyor. Bu, Türkçeye sınırları aşan dil özelliğini vermektedir. Türkçenin sınırları, Türkiye’nin sınırlarını geçmiştir. Yabancı sözcük değil, Türkçe kullanmalıyız” diye konuştu.