TÜBİTAK-ARDEB 2023 Yılı 1. Dönem 1001 Projelerinin Bilimsel Değerlendirme Sonuçları açıklandı.
Türkiye’nin en prestijli kurumlarından ‘TÜBİTAK-ARDEB 1001’ kapsamında yapılan toplam 1550 başvuru arasından Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Nejla Canbulat Şahiner ile Doç. Dr. Ceren Bayraç’ın yürütücüsü olduğu iki farklı proje desteklenmeye hak kazandı.
‘Bebeklerin Anne Sütünden Yüksek Oranda Faydalanması Hedefleniyor’
KMÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nejla Canbulat Şahiner yürütücülüğünde hazırlanan ‘Preterm Yenidoğanlarda Anne Sütünün Sirkadiyen Özelliklerinin Bebeğin Büyüme Parametreleri ve Besinlerin Emilimi Üzerine Etkisi’ başlıklı projeyle prematüre bebeklerin olgunlaşmamış organ ve sistem yapıları nedeniyle anne sütünden yüksek oranda faydalanması hedefleniyor.
Selçuk Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesi iş birliğinde gerçekleştirilecek projede gece ve gündüz anne sütü içerik analizlerinde makrobesin ve mikrobesinlerin farklılığını gösteren çalışmalardan yola çıkılarak, anne sütünün sağılarak verildiği durumlarda sirkadiyen ritme göre beslenmenin (kronobiyolojik besleme) bebeğin büyüme parametrelerine ve besinlerin bebek tarafından emilim düzeylerine etkisinin belirlenmesi amaçlanıyor.
Projede KMÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşe Sonay Türkmen ile BİLTEM’de görev yapan Doç. Dr. Hacer Sibel Karapınar, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Konak, Beslenme ve Diyet Uzmanı Havvanur Bayam ve Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Dilek Menekşe araştırmacı olarak yer alıyor.
‘Pestisitlerin Hızlı ve Yüksek Hassasiyetle Tespit Edilmesine Yönelik Yeni Yöntem Geliştirilecek’
‘TÜBİTAK 1001’ kapsamında kabul edilen diğer bir proje ise KMÜ Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ceren Bayraç’ın ‘Karbendazim ve Klorpirifos Tespiti Için Aptamer Fonksiyonlandırılmış DNA Hidrojel Tabanlı Algılama Platformunun Geliştirilmesi’ konulu projesi oldu.
Artan dünya nüfusu nedeniyle beslenme ihtiyacını karşılamak amacıyla tarım alanlarındaki verimi artırmaya, aynı zamanda çeşitli hastalıklar ve zararlı organizmalarla mücadele yöntemlerine ihtiyaç duyulduğunu vurgulayan Bayraç şunları söyledi: “Bu alanda yapılan kimyasal uygulamaların en başında pesitisit kullanımı gelmektedir. Pestisitlerin bilinçsiz kullanımı son yıllarda gıda güvenliğini tehdit eden en önemli faktörlerden biri haline gelmiştir. Aşırı pestisit uygulamasıyla toprakta birikme, su ve havaya karışma ile meyve ve sebze tüketim yoluyla insanlarda maruziyetin artması büyük riskler ortaya koymaktadır. Her ne kadar çeşitli yasal düzenlemelerle insan sağlığına zararlı pestisitlerin kullanımı yasaklanmış olsa da günümüzde bu pestisitlerin kalıntılarına gıdalarda hala rastlanmaktadır. Karbendazim Ascomycetes, Fungi imperfecti ve Basidiomycetes grubu üzerinde etkin olan sistemik fungusit olup ülkemizde tarımsal ürünlerde hasat öncesi kullanımı yasaklanmıştır. Klorpirifos ise geniş spektrumlu bir insektisit olup, karbendazim gibi insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sebep olması nedeniyle tarımsal ürünlerde kullanımı yasaklı olan pestisitlerden biridir. Proje ile bu iki pestisitin hızlı ve yüksek hassasiyetle tespit edilmesine yönelik yeni bir tespit yönteminin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Desteklenmesine karar verilen proje kapsamında karbendazim ve klorpirifos pestisitlerinin tayinine yönelik aptamer fonksiyonlandırılmış DNA hidrojel tabanlı algılama platformu geliştirilecektir. Proje sonucunda geliştirilecek biyosensör ile bu iki pestisitin hem ayrı ayrı hem de birlikte, hızlı ve güvenilir tespiti sağlanacaktır. Ayrıca, bu pestisitlerin meyve ve sebzelerde tespit edilmesiyle ülke ekonomisine de katkı sağlayacağı da düşünülmektedir.”
Rektör Gavgalı’yı ziyaret ettiler
TÜBİTAK-ARDEB 2023 Yılı 1. Dönem 1001 Projelerinin Bilimsel Değerlendirme Sonuçlarının açıklanmasının ardından KMÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Gavgalı, projeleri desteklenmeye değer bulunan Prof. Dr. Nejla Canbulat Şahiner ile Doç. Dr. Ceren Bayraç’ı makamında kabul etti.
Rektör Gavgalı, ‘TÜBİTAK 1001’ sonuçlarının açıklanmasının ardından üniversitemizden iki öğretim üyesinin destek almaya hak kazanmasının son derece sevindirici ve gurur verici olduğunu ifade ederek, her iki akademisyene çalışmalarında başarılar diledi.